Güvenli Bağlanma

Güvenli bağlanma, sizinle bebeğiniz arasındaki çok özel bir ilişkidir. Güvenli bağlanmanın sağlanması, bebeğinizde dünyaya/insanlara güven duygusunun gelişmesine ve hayatında daha sonra kuracağı ilişkilerdeki rollerini başarıyla oynamasına yarar. Güvenli bağlanma gerçekleştiği takdirde, çocuğun çevrede olup biten her şeye karşı daha meraklı, daha araştırmacı olduğu, hatta bunun ileriki yıllarda okul başarısına bile etki ettiği yönünde kanıtlar vardır.

Güvenli Bağlanma Nedir?

Annenin bebeğin iç dünyasına karşı hassas olması anlamına gelir. Bebeğin nasıl fiziksel durumları varsa zihinsel durumları da vardır. Bunu fark etmek kendi duygularınızla bebeğinizin duygularını anlama ve bunları aynı frekansa getirebilme yeteneğini gerektirir. Bebek bu sayede kendi duygularını tanıma, onları kontrol etme, ayarlama, ileride başkalarını sevme, önem verme ve onlarla ilgilenme kapasitesini geliştirir.

Bir bebekle aynı frekansı tutturmak kolay olmayabilir. Çünkü bebekler konuşamaz, duygularını anlatamaz. Yine de bu frekansı tutturma çabalarına bebekliğin ilk aylarında başlayabilirsiniz. Örneğin onu emzirdiğiniz zamanlar bunun için iyi bir zamandır. Dikkatinizi ona verdiğinizde ‘sizi merakla keşfetmeye çalıştığını’ fark edeceksiniz. Tabi ki yeni doğmuş bir bebek vaktinin çoğunu ağlayarak ya da uyuyarak geçirecektir. Fakat bazen ‘gözlerinizin birbirine kenetlendiği’ anlar olacaktır. Bu anlar çok değerli ve bu kesişme anlarını yakalamak, uzatabildiğiniz kadar uzatmaya çalışmak iyi olur. Bebeğiniz gülümsemeye başladıktan sonra ona dikkatinizi verdiğinizde siz de otomatik olarak gülümsediğinizi fark edeceksiniz. Heyecanlı olduğunu ve zevk aldığını anladığınızda siz de bu heyecana katılacak ve bunu belli edeceksiniz. Onun heyecanı arttıkça sizinki de artacak, o sakinleşince siz de sakin ve şefkatli olacaksınız. Onun stresli olduğunu fark edip, onu sakinleştirdiğinizde, aslında ona bunu ileride kendi başına nasıl yapacağını öğretmiş olacaksınız. Giderek bu paylaşılan duyguların sıklığı artacak. Bebeğinizin ilk yılında bu sözel olmayan bağ “ce-ee” gibi oyunlara dönüşecektir. Bebeğiniz gidip etraftaki başka nesneleri gösterip dikkatinizi beraberce ona vermenizi isteyecektir. Burada duyarlı olmak önemlidir. Siz dikkatinizi o sırada başka şeye vermek istiyor olabilirsiniz. Duyarlı olmak içinizdeki bu hisse karşı koyup dikkatinizi bebeğinize vermek ve onun istediği şeyle onun heyecanını paylaşarak ve bunu belli ederek ilgilenmek demektir. Bu hem kolay hem de zor ama yaptıkça da pekişen ve giderek keyif veren bir şeydir.

Güvenli Bağlanma Hangi Durumlarda Sağlanamaz?

Bebeğinizle dikkatinizi birbirinize vermenize engel olan durumlar varsa o zaman bu aynı frekansı tutturma konusu sekteye uğrayabilir ve güvenli bağlanma sağlanamaz. Hastalıklar, annenin stresli olması, ekonomik güçlükler, ilişki sorunları, prematüre doğum gibi hallerde bebeklerde bu senkronizasyonu yakalamak güçleşir. Annenin tarafından kendi stres kaynağını bulup bunu gidermeye çalışmak, destek gerekiyorsa tedavi almak, egzersiz, beslenme uyku gibi temel ihtiyaçları gidermek güvenli bağlanma için şarttır.

Bebek tarafında ise durum daha karmaşıktır. Çünkü bebekler korku, öfke, üzüntü ve stres gibi olumsuz duygularla kendi kendilerine baş edemezler. Bir de işin genlerle ilgili tarafı vardır. Özellikle bebeğin mizacı üzerinde genler etkili olabilmektedir. Bazı bebekler kalıtımsal olarak daha kolay strese giren ve daha zor sakinleşen mizaçta olabilir. Ama bu olumsuz duygularla baş etmesine ancak siz kılavuzluk edebilirsiniz. Onun ne hissettiğini her anlamaya çalıştığınızda, onu pışpışlayıp, sakin bir ses tonuyla onu her okşadığınızda aslında ona kendini ve başka insanları anlamayı ve kendini kötü hissettiğinde nasıl bunu geçirebileceğini öğretmiş olursunuz.